رفسنجان بهدلیل وجود آبوهوای نیمهکویری، تابستانهایی نسبتا گرم و زمستانهایی سرد دارد و از زمان قدیم میزبان بادگیرها بوده است. بادگیرهای رفسنجان با اشکال دایره، هشتضلعی، مستطیل، یکطرفه و دوطرفه ساخته میشدند. در بافت تاریخی شهر کمتر بنای قدیمی میبینیم که بادگیری با کلاهفرنگی نداشته باشد.
بادگیر معین از عمارت معین بهجای مانده است که قدمت آن به دوران قاجار بازمیگردد. این سازه در سال ۱۳۸۴ توسط میراث فرهنگی مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت.
نحوه کار بادگیر معین
نحوه کار بادگیر اصولا بر این پایه نهاده شده است که از وزش باد برای کشاندن هوای خوش به درون ساختمان و از عکسالعمل نیروی آن، یعنی مکش برای راندن هوای گرم و آلوده استفاده شود. کار بادگیرها بهخصوص در شهرستانهای خشک و بیابانی بهقدری اساسی و از روی حساب بوده است که بهجرات میتوان ادعا کرد علموفن امروز با همه پیشرفت و توسعه، نتوانسته است وسیلهای مقرون بهصرفه و بهتر را جایگزین آن سازد.
معماری بادگیر معین
بادگیر معین به سبک معماری ایرانی ساخته شده است و المانهای آن نشان از هوش معماران گذشته کشور دارد. ارتفاع بادگیر با توجه به شرایط اقلیمی، ۱۶ متر است. در ساخت بنای بادگیر از مصالح متداول در منطقه نظیر خشت خام، چوب، کاهگل و آجر بهره بردهاند. از زیباییهای معماری بادگیر میتوان به کتیبههای گچی و چینش خاص آجرها اشاره کرد.